เมื่อคนเรามีอาการเครียด หลายๆ คนก็มักจะหาวิธีบำบัดความเครียดด้วย "กลิ่นหอม" ซึ่งกลิ่นที่ว่า ไม่ได้มีประโยชน์แค่ทำให้รู้สึกสดชื่นเท่านั้น แต่ยังทำให้เรารู้สึก ผ่อนคลาย บรรเทาความเครียดหรือแม้กระทั่งอาการเจ็บป่วยบางอย่างได้อีกด้วย
การนำกลิ่นจากพืชมาใช้ "บำบัด" โดยสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหย หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ อโรมาเธอราปี (คนไทยรู้จักในชื่อ คันธบำบัด) มีมานานกว่า 6,000 ปีแล้ว เท่าที่มีหลักฐานก็คือ มีการใช้ในสมัยอียิปต์ ทั้งในพิธีกรรม และเพื่อการผ่อนคลาย ต่อมาชาวกรีกได้นำน้ำมันหอมระเหยมาใช้บำบัดโรค โดยพบว่ามีการใช้อยู่ในปัจจุบัน
เรื่องของการใช้น้ำมันหอมระเหยไม่ได้มีเฉพาะในฟากฝั่งตะวันตกเท่านั้น แต่ในฝั่งตะวันออกอย่างอินเดียก็ไม่น้อยหน้าเช่นกันเพราะมีหลักฐานเมื่อ 3,000 ปีมาแล้วว่า มีการใช้ประโยชน์จากน้ำมันหอมระเหยทั้งเพื่อความงาม การผ่อนคลาย และการรักษาโรค ส่วนจีนก็มีการบันทึกในเวลาใกล้เคียงกับอียิปต์ว่ามีการใช้ประโยชน์จากน้ำมันหอมระเหยจากพืชสมุนไพรและกลิ่นหอมต่างๆ ซึ่งสกัดจากพืชมากกว่า 300 ชนิด
ที่อโรมาเธอราปีได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง ก็เพราะกลิ่นจากน้ำมันหอมระเหยที่ผ่านการสกัดนั้นมีประโยชน์ต่อร่างกายและจิตใจของเรา เมื่อร่างกายเราได้รับสารสำคัญจากน้ำมันหอมระเหย จะมีผลต่อระบบการทำงานในร่างกายที่ควบคุมระบบประสาทและการหลั่งฮอร์โมน โดยกลิ่นที่เราได้รับเข้าไปนั้นจะไปกระตุ้นสมองส่วนที่มีผลต่ออารมณ์ ทำให้เราสามารถนำมาจัดการกับอารมณ์ได้ตามคุณสมบัติของกลิ่นนั้นๆ
ในปัจจุบัน กลิ่นที่สกัดจากน้ำมันหอมระเหย ถูกนำมาใช้ในการบำบัดรักษาโรค การนวด การบำบัดจิตใจ การทำเครื่องหอม และเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องสำอาง โดยเราจะพบได้ในโรงแรม สปา รวมทั้งในผลิตภัณฑ์ต่างๆ เป็นหลัก ซึ่งน้ำมันหอมระเหยแต่ละชนิดจะมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันออกไป เช่น ช่วยแก้ภูมิแพ้ กำจัดแบคทีเรีย ส่วนกลิ่นแต่ละกลิ่นก็จะทำให้เกิดความรู้สึกที่แตกต่างกันออกไป เช่น ผ่อนคลาย สงบ หรือกระปรี้กระเปร่า
การสร้างบรรยากาศที่ดีในการนอนด้วยกลิ่นหอมของดอกไม้หรือสมุนไพรกลิ่นต่างๆ เป็นวิธีที่จะช่วยให้คุณนอนหลับฝันดีได้ เพราะเมื่อคุณสูดกลิ่นหอมของดอกไม้หรือสมุนไพรเข้าไป จมูกจะรับเอาพลังกลิ่นหอมเข้าสู่โพรงจมูกส่วนบน อันเป็นจุดรับความรู้สึกของกลิ่น ก่อนที่จะเข้าสู่ระบบประสาท ช่วยทำให้จิตใจผ่อนคลาย หลับสบายยิ่งขึ้น
คุณสมบัติของกลิ่นดอกไม้และสมุนไพรแต่ละชนิด
1. กลิ่นมะลิ ส่งผลให้เกิดความรู้สึกที่สงบบริเวณระบบประสาทส่วนกลาง จึงทำให้หลับได้เร็วขึ้นและรู้สึกสดชื่นกระปรี้กระเปร่า เมื่อตื่นขึ้นมาในเช้าวันใหม่
2. กลิ่นลาเวนเดอร์ มีคุณสมบัติในการระงับความตึงเครียด แก้อาการนอนไม่หลับ ปวดศีรษะไมเกรน ช่วยปรับสมดุลของระบบหมุนเวียนโลหิต รักษาปัญหาที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ จึงช่วยทำให้นอนหลับสบาย หลับสนิทมากยิ่งขึ้น และตื่นขึ้นมาด้วยสมองที่ปลอดโปร่ง
4. กลิ่นส้ม สารโฟเลตที่อยู่ในส้มนั้นช่วยให้สมองหลั่งฮอร์โมนเซโรโทนิน อันเป็นสารแห่งความสุข มีคุณสมบัติช่วยให้ร่างกายรู้สึกผ่อนคลายและช่วยกระตุ้นระบบประสาทได้ ช่วยให้การเผาผลาญพลังงานเป็นไปตามปกติ ช่วยให้สดชื่น ผ่อนคลายความตึงเครียด จากการทำงานหนักมาทั้งวัน
5. กลิ่นคาโมมายล์ สาร Apigenin จากดอกคาโมมายล์ มีคุณสมบัติในการต้านการอักเสบและทำให้รู้สึกสงบ คลายความกังวล ความเครียด และอาการปวดศีรษะ จึงช่วยทำให้หลับสนิท
